Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là tình trạng hô hấp mạn tính ảnh hưởng lâu dài đến chất lượng cuộc sống người bệnh, đặc biệt là người cao tuổi. COPD không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng nếu được chăm sóc đúng cách tại nhà, người bệnh vẫn có thể sống khỏe mạnh, hạn chế các đợt cấp và giảm thiểu nguy cơ nhập viện tái phát.
Bệnh COPD là gì?
COPD, hay còn gọi là bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, là tình trạng tổn thương phổi khiến người bệnh gặp khó khăn trong quá trình hít thở và duy trì chức năng hô hấp bình thường. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh COPD là do viêm phế quản mạn tính và khí phế thũng.
Vì triệu chứng ở giai đoạn đầu thường không rõ ràng nên bệnh rất khó phát hiện sớm. Tuy nhiên, bệnh có thể bùng phát đột ngột và trong trường hợp nghiêm trọng có thể gây ngạt thở, đe dọa tính mạng. Việc tuân thủ đúng phác đồ điều trị và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp cải thiện khả năng phục hồi đáng kể cho người bệnh. Ngoài ra, xây dựng kế hoạch chăm sóc bệnh nhân COPD một cách bài bản và hiệu quả cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và phòng ngừa biến chứng.

Kế hoạch chăm sóc người bệnh COPD tiêu chuẩn
Việc xây dựng một kế hoạch chăm sóc người bệnh COPD bài bản và đúng chuẩn y tế đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình điều trị và phòng ngừa biến chứng. Dưới đây là những nguyên tắc chăm sóc và hỗ trợ hàng ngày dành cho bệnh nhân COPD mà người nhà và nhân viên y tế cần thực hiện:
Thiết lập kế hoạch hỗ trợ điều trị hàng ngày
Người bệnh COPD cần được theo dõi và chăm sóc định kỳ, đồng thời kiểm soát tốt các triệu chứng hàng ngày. Cụ thể:
- Giảm nhanh tình trạng khó thở bằng cách cho người bệnh hít thở không khí ẩm, ấm sau khi sử dụng thuốc điều trị. Phương pháp này giúp giãn nở phế quản, làm loãng đờm, hỗ trợ bệnh nhân khạc đờm dễ hơn.
- Trong trường hợp bệnh nhân quá yếu không thể tự khạc đờm, cần tiến hành hút đờm bằng ống qua đường mũi hoặc miệng để thông đường thở.
- Giữ cho không khí xung quanh trong lành, tránh khói thuốc, bụi bẩn và hóa chất độc hại. Khuyến khích bệnh nhân uống nhiều nước ấm để hỗ trợ làm loãng đàm và giúp dễ thở hơn.
- Hướng dẫn bệnh nhân tập thở và kỹ thuật ho đúng cách: hơi cúi người về phía trước, đầu gối và hông gập nhẹ, thư giãn bụng. Hít sâu bằng mũi, thở nhẹ bằng miệng và thực hiện 2 lần ho mạnh liên tiếp để tống đờm ra ngoài hiệu quả.
Theo dõi và kiểm soát việc dùng thuốc điều trị mỗi ngày
Trong kế hoạch chăm sóc người bệnh COPD, việc quản lý và theo dõi chặt chẽ quá trình sử dụng thuốc là điều không thể thiếu. Người bệnh thường phải dùng nhiều loại thuốc khác nhau như thuốc dạng hít, thuốc viên… nên rất dễ quên hoặc sử dụng sai cách.
- Đảm bảo bệnh nhân uống đủ và đúng liều thuốc theo đơn của bác sĩ, hạn chế tối đa tình trạng quên thuốc, đặc biệt trong giai đoạn bệnh dễ tái phát.
- Người chăm sóc cần thành thạo cách sử dụng các thiết bị y tế hỗ trợ như máy xông, ống hít hoặc thiết bị đo oxy máu để giúp bệnh nhân xử lý kịp thời khi có triệu chứng bất thường.
- Nếu bệnh nhân xuất hiện phản ứng phụ, sốc thuốc hoặc bệnh không có dấu hiệu cải thiện, cần thông báo ngay cho bác sĩ để được điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng
Trong kế hoạch chăm sóc người bệnh COPD, việc thiết lập chế độ dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò quan trọng giúp cải thiện sức khỏe, tăng cường đề kháng và hỗ trợ quá trình hô hấp tốt hơn.
Theo khuyến cáo từ các chuyên gia dinh dưỡng, người mắc bệnh COPD cần lượng năng lượng cao hơn người bình thường, khoảng 30kcal cho mỗi kg cân nặng mỗi ngày. Vì vậy, khẩu phần ăn cần được cân đối giữa các nhóm chất để đảm bảo cung cấp đủ năng lượng cho hoạt động sống và hô hấp.
- Tăng cường chất đạm và chất béo tốt, hạn chế lượng tinh bột vì loại chất này có thể làm tăng hàm lượng CO2 trong máu, khiến người bệnh dễ khó thở hơn.
- Chất xơ từ các loại rau củ quả giàu vitamin C, E, A… nên được bổ sung thường xuyên để hỗ trợ hệ tiêu hóa, giảm khả năng hấp thu mỡ động vật và thúc đẩy quá trình trao đổi chất.
- Giảm muối trong khẩu phần ăn hằng ngày, hạn chế các món ăn mặn, thực phẩm đóng hộp và các loại dưa muối để tránh tình trạng giữ nước, gây khó khăn cho quá trình hô hấp.
- Duy trì đủ lượng nước uống mỗi ngày, tối thiểu 2 lít nước lọc hoặc nước ấm, giúp làm loãng dịch nhầy và hỗ trợ bệnh nhân dễ khạc đờm ra ngoài.
Thiết lập không gian sống cho người bệnh COPD
Không gian sống trong lành, thoáng mát và sạch sẽ chính là yếu tố quan trọng trong kế hoạch chăm sóc người bệnh COPD. Môi trường trong nhà cần hạn chế tối đa những tác nhân gây kích ứng hô hấp.
- Sử dụng quạt điều hòa nhẹ nhàng hoặc máy tạo độ ẩm để giữ không khí dễ chịu, hạn chế tình trạng khô và kích thích đường thở.
- Loại bỏ các vật dụng và hóa chất có mùi nồng như nước hoa, chất xịt phòng, thuốc xịt tóc, nước tẩy rửa… vì chúng có thể khiến bệnh nhân dễ bị khó thở hoặc lên cơn co thắt phế quản.
- Đảm bảo nhà cửa thông thoáng, sạch sẽ mỗi ngày, tránh khói bụi và các yếu tố ô nhiễm để giúp người bệnh hô hấp dễ dàng hơn.
Một kế hoạch chăm sóc người bệnh COPD toàn diện không chỉ nằm ở việc điều trị bằng thuốc mà còn phải kết hợp với chế độ dinh dưỡng phù hợp và điều kiện sống an toàn, trong lành — yếu tố giúp người bệnh kiểm soát tốt triệu chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống hằng ngày.
Thiết lập kế hoạch tập luyện thể thao phù hợp cho bệnh nhân COPD
Bên cạnh chế độ ăn uống khoa học, việc vận động hợp lý cũng là yếu tố giúp bệnh nhân COPD duy trì nhịp thở ổn định và tăng cường thể lực. Các bài tập được áp dụng chủ yếu là bài tập thở đúng kỹ thuật, hỗ trợ tăng cường chức năng hô hấp và giúp người bệnh kiểm soát nhịp thở tốt hơn, tránh cảm giác mệt mỏi, khó chịu.
Những lưu ý khi xây dựng kế hoạch tập luyện cho người bệnh COPD:
- Luôn tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa hô hấp để lựa chọn bài tập phù hợp với từng giai đoạn bệnh.
- Duy trì tập luyện đều đặn mỗi ngày, kiên trì thực hiện để đạt hiệu quả tích cực trong thời gian dài.
- Tuyệt đối không tập quá sức. Nếu cảm thấy mệt, nên dừng lại và nghỉ ngơi trước khi tiếp tục.
- Mỗi bệnh nhân có tình trạng bệnh khác nhau, vì vậy cần cá nhân hóa kế hoạch tập luyện, phù hợp với thể trạng và khả năng chịu đựng của từng người.
- Nên thiết lập các mục tiêu nhỏ cho từng buổi tập, từ đó nâng dần cường độ để giúp bệnh nhân có động lực và cảm giác hứng thú khi vận động.
Chăm sóc tâm lý người bệnh COPD
Trong kế hoạch chăm sóc người bệnh COPD, yếu tố tâm lý rất cần được chú trọng vì đa số người bệnh dễ gặp tình trạng lo âu, trầm cảm do bệnh kéo dài và ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Người chăm sóc và gia đình cần thường xuyên động viên, trò chuyện và tạo không khí tích cực để bệnh nhân giữ tinh thần lạc quan, hạn chế stress.
Ngoài ra, có thể tham khảo các liệu pháp thư giãn như nghe nhạc nhẹ, đọc sách, tập thiền hoặc cùng người bệnh tham gia các hoạt động giải trí đơn giản tại nhà để cải thiện tâm trạng.
Đánh giá hiệu quả kế hoạch chăm sóc người bệnh COPD định kỳ
Việc đánh giá kết quả sau mỗi giai đoạn chăm sóc sẽ giúp điều chỉnh kế hoạch điều trị, dinh dưỡng và vận động cho phù hợp với tình trạng sức khỏe hiện tại của người bệnh. Đồng thời, quá trình đánh giá cũng giúp phát hiện sớm những vấn đề tồn tại chưa được giải quyết để can thiệp kịp thời, hạn chế các rủi ro cho bệnh nhân.

Chăm sóc người bệnh COPD tại nhà – Dịch vụ y tế tận tâm từ KimCare
Tại KimCare, chúng tôi cung cấp dịch vụ chăm sóc người bệnh COPD tại nhà, giúp bệnh nhân duy trì chức năng hô hấp, cải thiện thể trạng và sống an toàn, thoải mái trong chính ngôi nhà của mình. Đội ngũ điều dưỡng viên và chăm sóc viên chuyên nghiệp của KimCare được đào tạo bài bản về các kỹ thuật theo dõi hô hấp, hỗ trợ sử dụng máy thở, chăm sóc thể chất – tinh thần và phối hợp thực hiện kế hoạch điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ.
Kế hoạch chăm sóc bao gồm:
-
Theo dõi hô hấp, chỉ số SpO2
-
Hỗ trợ dùng thuốc, khí dung, liệu pháp oxy (nếu cần)
-
Tư vấn dinh dưỡng phù hợp với tình trạng COPD
-
Hướng dẫn tập thở, luyện tập phục hồi chức năng phổi
-
Giảm lo âu, cải thiện tâm lý người bệnh
-
Đánh giá định kỳ và báo cáo tiến triển
Chúng tôi hiểu rằng mỗi người bệnh là một trường hợp khác nhau, do đó KimCare luôn xây dựng phác đồ chăm sóc cá nhân hóa theo nhu cầu thực tế của từng gia đình, từ chăm sóc theo giờ, theo ca đến 24/7.
Liên hệ KimCare – Đồng hành chăm sóc bệnh nhân COPD chuyên nghiệp tại nhà
Việc thiết lập một kế hoạch chăm sóc COPD bài bản, đầy đủ từ dinh dưỡng, luyện tập, tâm lý đến đánh giá định kỳ là yếu tố then chốt giúp người bệnh duy trì cuộc sống chất lượng hơn và hạn chế tái phát. Hãy để KimCare đồng hành cùng bạn xây dựng một kế hoạch chăm sóc tối ưu, chuyên nghiệp và nhân văn nhất cho người thân yêu.
🌐 Website: https://kimcare.vn
📞 Hotline tư vấn 24/7: 0868 502 602
KimCare – Chăm sóc tận tâm, phục hồi vững vàng từ chính ngôi nhà của bạn.
- Hướng dẫn chăm sóc bệnh nhân ung thư tại nhà
- Dịch Vụ Xét Nghiệm Tại Nhà: Giải Pháp Chăm Sóc Sức Khỏe Tiện Lợi Cùng KimCare
- Điều Dưỡng Chăm Sóc Tại Nhà KimCare – Bảng Giá Mới Nhất 2025
- Dịch vụ vật lý trị liệu tại nhà từ KimCare: Chăm sóc tận nơi, phục hồi an toàn
- Dịch Vụ Cho Thuê Thiết Bị Y Tế Tại Nhà KIMCARE